LIÊN HỆ

Từ khởi đầu khiêm tốn vào những năm 1970, ngành công nghiệp trò chơi điện tử đã có những bước phát triển vượt bậc và trở thành một trong những hình thức giải trí hàng đầu trên toàn thế giới. Mặc dù hầu hết các trò chơi hiện nay được phát triển bằng tiếng Anh, xu hướng toàn cầu hóa của văn hóa đại chúng và mong muốn mở rộng sang các thị trường mới đã khiến hầu hết các nhà sản xuất phải bản địa hóa trò chơi của họ thành nhiều phiên bản ngôn ngữ khác nhau. Tuy nhiên, không phải ngôn ngữ nào cũng được các nhà phát triển game quan tâm và chú trọng đến. Đây là câu chuyện của chúng tôi về quá trình bản địa hóa Slay the Spire - đem tựa game này đến gần hơn với người Việt.
Là những người đam mê game và tìm hiểu sâu về thị trường game, đội ngũ MercTrans nhận thấy các dự án trên thị trường dịch game ngoài mobile hiện nay ở Việt Nam đều mang tính chất tự phát bởi những người yêu thích các tựa game, hay còn gọi là fan-translation.

Các dự án này thường không nhận được sự hỗ trợ chính thức của nhà phát triển game, đồng thời phải sử dụng những phương pháp kỹ thuật không chính thống và bất hợp pháp để tác động tới dữ liệu của game để sửa text. Vì các dịch giả của những dự án này đều làm việc tự nguyện nên quy trình làm việc thiếu chuyên nghiệp, không đảm bảo được tiến độ và chất lượng, thiếu sự sát sao với thị hiếu của người sử dụng bản dịch, đôi khi gây ra những tranh cãi không đáng có.

Bắt đầu biết đến Slay the Spire từ đầu năm 2018, khi game vẫn còn đang ở phiên bản beta và cũng từng có thời gian cả team đắm chìm trong thế giới của những thẻ bài. Cho đến năm 2019, chúng tôi bắt đầu để mắt tới việc bản địa hóa game khi biết developer rất rộng mở với việc dịch của game. Từ đó, xuất phát từ mong muốn phát triển cộng đồng game nói chung và niềm yêu thích đối với Slay the Spire nói riêng, chúng tôi đã liên hệ trực tiếp với nhà phát triển của tựa game này để có thể trở thành đơn vị bản địa hóa chính thức của Slay the Spire.

Câu chuyện của chúng tôi

Slay the Spire là tựa game chiến thuật nổi tiếng được xem như là game thành công nhất trong thị trường game dạng deckbuilding thời gian gần đây. Game được phát triển bởi studio MegaCrit của Mỹ và được xuất bản bởi Humble Bundle. Slay the Spire được phát hành lần đầu vào cuối năm 2017 và có bản phát hành chính thức vào tháng 1 năm 2019 với nhiều sự thay đổi, hoàn thiện hơn. Điều làm nên thành công của tựa game này chính là độ sâu về mặt chiến thuật cũng như những yếu tố ngẫu nhiên yêu cầu khả năng thích nghi cực kỳ cao từ người chơi.

Tựa game này đã truyền cảm hứng cho rất nhiều game thuộc thể loại deckbuilding ra đời sau này như Monster Slayers, SteamWorld Quest, Banners of Ruin,... Game cũng đã được đề cử cho hàng loạt những giải thưởng như Game Indie hay nhất, Game PC của năm Golden Joystick 2019 hay giải thưởng DICE hàng năm lần thứ 23 cho hạng mục Game chiến lược của năm,...

Một số hình ảnh bản dịch

Dự án bản địa hoá của tựa game này là một dạng “crowdsourcing”, tức là góp sức bởi cộng đồng. Dễ dàng thấy được, hình thức này đã giúp Slay the Spire có thể tiếp cận đến nhiều quốc gia, ngôn ngữ và nhiều dịch giả hơn.

Đặc thù của dự án Slay the Spire

Tuy nhiên, đi cùng với đó, dự án gặp phải rất nhiều sự cố do việc thiếu sự kiểm soát trong toàn bộ quá trình. Ở các nhóm dịch các ngôn ngữ xảy ra các vấn đề xung đột, mâu thuẫn do có nhiều đội ngũ cùng dịch một thứ tiếng, không thống nhất ở nhiều điểm khác nhau.
Một dự án với hình thức crowdsourcing đòi hỏi người dịch phải tự lo liệu về tool dịch, thuật ngữ, đảm bảo vấn đề kỹ thuật - điều mà khó có thể có một cá nhân hoặc đội ngũ nào tại Việt Nam trước đó có thể thực hiện. Chính vì vậy, dự án bản địa hóa Slay the Spire tại Việt Nam đã từng có một vài người khởi động, nhưng mới gần như chỉ ở vạch xuất phát. Trong quá trình bản địa hóa Slay the Spire, nhà phát triển yêu cầu chúng tôi làm việc với các bạn người Việt đã từng bắt đầu dịch game trước đó (nhưng nay đã dừng lại). Sau khi, trao đổi và làm việc chúng tôi đã xác định được vấn đề và cũng hiểu mình sẽ phải cáng đáng toàn bộ dự án.

Chúng tôi đã làm gì để khắc phục vấn đề?

Về mặt nội dung, cả Team luôn dễ dàng nhanh chóng nắm bắt được các khái niệm và ý tưởng của nhà phát triển khi dịch. Bởi lẽ, chúng tôi đều là những người am hiểu về game và có cùng một niềm yêu thích với Slay the Spire.
Trong quá trình trao đổi với các team dịch khác, chúng tôi phát hiện họ đều dịch thẳng vào file JSON bằng tool edit như notepad. Điều này có thể tiện nhưng không tận dụng được thế mạnh của CAT tool như translation memory, termbase,...
Tuy nhiên trong quá trình hoàn thiện việc dịch, chúng tôi đã phát hiện ra vấn đề của Passolo không tương thích với dấu tiếng Việt. Điều ấy đã bắt buộc chúng tôi phải ngưng việc sử dụng Passolo và tìm ra một công cụ hỗ trợ khác.
Sau này, trong quá trình tìm hiểu chúng tôi quyết định chuyển sang sử dụng Smartcat, do Smartcat hỗ trợ định dạng JSON. Hơn thế nữa, Smartcat hỗ trợ CI/CD, phù hợp khi Slay the Spire có update, có thể tự động đưa đoạn văn bản mới chưa được dịch vào Smartcat để dịch.
Về mặt kỹ thuật, game lưu trữ text ở định dạng JSON, tại thời điểm ấy các CAT tool hỗ trợ định dạng này không nhiều. Chúng tôi đã thử dùng SDL Passolo để xử lý các file JSON, sau đó export ra để đưa vào game và nhận được bản dịch đúng ý.
MercTrans cũng rất may mắn khi nhận được sự hỗ trợ lớn từ nhà phát triển. Họ đã hướng dẫn cả team cách test bản dịch, lắng nghe tư vấn của chúng tôi khi chọn font, cũng như đồng ý với việc thay đổi cấu trúc văn bản để phù hợp với ngữ pháp tiếng Việt.
Đây là dự án lớn, nhiều người cùng tham gia, vì vậy việc có translation memory và termbase là điều rất quan trọng. Công cụ này sẽ giúp đồng bộ và thống nhất các định nghĩa khi dịch. Hơn thế nữa, việc edit bằng notepad rất có thể gây ra việc nhầm lẫn như edit nhầm vào code gây ra việc lỗi game. CAT tool đảm bảo người dịch chỉ edit vào phần cần dịch, để lại phần code của file JSON không ảnh hưởng.

Những con số của dự án

Những số liệu quan trọng của dự án bản địa hóa Slay the Spire có thể kể đến bao gồm:
  • Khoảng 35000 từ
  • 4 nhân vật với cách chơi và phối hợp khác nhau
  • 51 sự kiện
  • 371 thẻ bài

Phản hồi từ người chơi

Bản dịch tiếng Việt của Slay the Spire đã nhận được những phản hồi rất tích cực từ cộng đồng người dùng trong nước. Đây đều là những minh chứng cho nỗ lực của MercTrans trong việc đa dạng hóa thị hiếu game của người Việt, đưa game quốc tế đến gần hơn với cộng đồng người chơi trong nước.
“Từ đầu đến cuối, tôi đã rất phấn khích với sự chính xác và phong cách dịch thuật các đoạn cốt truyện trong game. Đã từng thử chơi bản tiếng Anh, nhưng phải đến khi trải nghiệm bản tiếng Việt mới hiểu hết được ý tưởng của game.”
“Bản dịch sát nghĩa, thể hiện được rõ nét cốt truyện trong game, rất gần gũi với người Việt, không bị gượng ép. Bản tiếng Việt đã giúp mình dễ dàng hơn trong việc tham gia trò chơi. Một trải nghiệm tuyệt vời cho một game được bản địa hóa.”
"Một trong số những lý do ngăn cản những người như mình được tiếp cận tới các tựa game là yếu tố ngôn ngữ (vì mình học chuyên một ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh) nên đối với mình bản dịch này đã hoàn thành xuất sắc vai trò của mình. Xin cảm ơn!"

Liên hệ MERCTRANS

Với mục tiêu đưa thị trường Việt Nam lên bản đồ thị trường tiêu thụ game của thế giới, MercTrans luôn nỗ lực cung cấp dịch vụ bản địa hóa chuyên nghiệp và chính thức cho hàng loạt các sản phẩm game quốc tế như Slay the Spire, Underworld Office, 7 Days (TBA), Argo’s Choice (TBD), Shadow Knight,...

Nếu quan tâm đến dịch vụ bản địa hóa, bạn có thể liên hệ và tìm hiểu về những dự án của chúng tôi ngay tại đây.

GỬI LỜI NHẮN

© 2021 Công ty Cổ phần dịch vụ Ngôn ngữ & Bản địa hóa MERCTRANS
Số 3/362 Bùi Xương Trạch, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội
All rights reserved.

Mọi thắc mắc xin liên hệ:

merctrans.vn